नेपालको तुलनामा खाडी मुलुकहरूमा रोजगारीका लागि रहेका नेपालीहरूको संख्या धेरै छ। नेपाली उखान “देश अनुसारको भेष, कपाल अनुसारको केस” भनेजस्तै, नेपाली साथीभाइहरूले पनि रमदानको अवसरमा सामाजिक सञ्जालहरू, जस्तै ट्विटर र फेसबुकमा “रमदान करिम” लेखेर शुभकामना आदानप्रदान गरेको देख्न पाइन्छ। यो पर्वको समयमा गैर-मुस्लिम धर्मावलम्बीहरू पनि सचेत रहन आवश्यक छ, किनकि यसले हाम्रो कार्यसम्बन्धी वातावरणमा केही परिवर्तन ल्याउँछ।
रमदानको अवधिमा कामदारहरूको दैनिकीमा पनि केही सजिलो हुन्छ। सामान्यतया खाडी मुलुकहरूमा १० देखि १२ घन्टासम्म काम गर्ने चलन भए तापनि, रमदानको समयमा कम्पनी र कार्यालयहरूले काम गर्ने समय घटाएर ४ घन्टाको नियम लागू गरेका हुन्छन्। तर, कतिपय कामको दबाब हुने कम्पनीहरूले भने, सम्बन्धित सरकारी निकायबाट अनुमति लिएर ८ घन्टासम्म काम गराउने व्यवस्था मिलाउँछन्। रमदानको समयमा काम गर्दा कामदारहरूले ओभरटाइमको सुविधासहित एक समयमा खाना पनि पाउँछन्। यस अवधिमा कतिपय कम्पनीहरूले नियमित तलबको दोब्बर तलब दिने प्रचलन पनि छ, जसले गर्दा धेरै नेपाली कामदारहरूको आयमा वृद्धि हुन्छ।
.gif)
वर्तमान समयमा खाडी मुलुकहरूमा बाहिरको तापक्रम ४४ देखि ४५ डिग्री सेल्सियससम्म पुग्ने गरेको छ। यो चर्को गर्मी र रमदानको समयमा काम गरिरहँदा कम्पनीहरू बिहान ५ या ६ बजेदेखि नै काम सुरु गर्छन् र १२ बज्नुभन्दा पहिले नै काम सकिन्छ। यसरी काम गर्ने समय घटाइएको हुँदा तातो हावा र चर्को गर्मीबाट पनि केही राहत मिल्ने गर्छ।
साँझ परेपछि, अर्थात सूर्यास्त भएपछि, दिनभर व्रत बसेका मुस्लिम धर्मावलम्बीहरू नजिकैको मस्जिदमा गई प्रार्थना (सला) गर्न जाने गर्छन्। यस समयमा, यदि हामी पनि बाहिर निस्कने हो भने, मस्जिदहरूको छेउमा खाना, फलफूल, जुस लगायतका परिकारहरू प्रसादको रूपमा सित्तैमा पाउने मौका हुन्छ। मुस्लिम समुदायका व्यक्तिहरूले अल्लाहको नाममा ती परिकारहरू बाँड्ने गर्दछन्। कतिपय मुस्लिमहरूले बेसहारा, रोगी, र दुःखी व्यक्तिहरूलाई सहयोग गरेको पनि देख्न पाइन्छ, जसले यस पर्वको परोपकारी पक्षलाई उजागर गर्छ।
रमदानको व्रत बस्ने व्यक्तिहरूले बिहान सूर्योदयदेखि साँझ सूर्यास्तसम्म कुनै पनि सार्वजनिक स्थलमा पानी, जुस, तथा अन्य खानेकुरा खान नहुने धार्मिक नियम रहेको छ। यस्तो समयमा गैर-मुस्लिमहरूलाई सावधानी अपनाउनुपर्छ, किनकि सार्वजनिक स्थलमा खानु मुस्लिम धर्मावलम्बीहरूको आस्थामाथि अपमान गर्नुजस्तै ठहरिन्छ। यस्तो अवस्थामा कानुनी कारबाहीको सम्भावना पनि रहन्छ। त्यसैले, खाना खाने बेला आफ्नै घर या कोठामा बसेर खानु नै उचित हुन्छ।
यदि कसैले लुकेर खान खोजे पनि, कसैले देखेमा कानुनी कारबाहीमा पर्न सक्ने सम्भावना रहन्छ। यसले गर्दा हामी गैर-मुस्लिमहरूले पनि सार्वजनिक स्थलमा खानेकुरा खानबाट जोगिनु नै बुद्धिमानी हुन्छ। यस अवधिमा धेरै पसल र रेस्टुरेन्टहरू दिनभर बन्द हुने भएकाले, व्रत बस्नेहरूको दिनभरिका लागि खाना सूर्योदयअघि नै तयार पार्न आवश्यक हुन्छ। दिनभर भोक–प्यास नलागोस् भनी, मुस्लिमहरूले बिहान सूर्योदयअघि भरपेट खाइ सकेका हुन्छन्।
रमदानको समयमा, मुस्लिम धर्मावलम्बीहरूसँग असावधानीपूर्वक बोलेर या मजाक गरेर व्रतको महत्त्वलाई नकार्न हुँदैन। सार्वजनिक स्थलमा धूम्रपान, मद्यपान आदि गर्न पनि कडा निषेध छ। यदि कसैले यसो गरेमा ६ महिनासम्मको जेल सजायसहित देशनिकाला हुने सम्भावना रहन्छ। त्यसैले हामी सबैले रमदानको अवधिमा धार्मिक सहिष्णुता देखाउँदै, सम्मानपूर्वक आफ्नो व्यवहारलाई अनुकूल बनाउनुपर्छ।
रमदानको यस अवसरमा हामीले अरूको धर्म र संस्कृतिलाई सम्मान गर्नुपर्छ। खाडी मुलुकमा काम गर्दै आएका नेपालीहरूले यो पर्वलाई रमाइलो माहोलमा बिताउन सक्छन्। अरूको धार्मिक पर्व र सांस्कृतिक विशेषतालाई बुझेर, हामीले पनि धार्मिक सहिष्णुताको उदाहरण प्रस्तुत गर्न सक्छौँ।
अन्तमा, हामी सबैले मिलेर रमदानको महत्त्व बुझौं र ‘रमदान करिम’ भन्दै एकअर्कालाई शुभकामना आदानप्रदान गरौं। यस पर्वले सन्देश दिन्छ कि धैर्य, सहनशीलता, र परोपकारको भावना विकास गर्नुपर्छ। रमदानको समयमा मुस्लिम धर्मावलम्बीहरूले आफ्नो आस्थालाई सुदृढ गर्न र समाजमा परोपकारी कार्यहरू गर्न प्रेरित हुन्छन्। हामीले पनि यस अवसरमा धार्मिक सहिष्णुता प्रदर्शन गर्दै, समाजमा मेलमिलाप र सम्मानको भावना विकास गर्न प्रयास गर्नुपर्छ।
“रमदान करिम!”
