पूर्णबहादुरको सारङ्गी चलचित्र गन्धर्व जातिको परम्परा, गरिबी, संघर्ष, र तिनीहरूका सपनाको कथालाई मार्मिक ढंगले प्रस्तुत गर्छ। यो चलचित्रको मुख्य पात्र, पूर्णबहादुर गन्धर्व, एउटा साधारण, गरिब परिवारमा जन्मिएको व्यक्तित्व हो जसको जीवनले परम्परा र व्यक्तिगत इच्छाहरू बीचको द्वन्द्वलाई झल्काउँछ। पूर्णबहादुरले परम्परागत गन्धर्व पेशालाई निरन्तरता दिने चुनौतीको सामना गर्दै, आफ्नो व्यक्तिगत जीवन र परिवारको भविष्यलाई सुरक्षित बनाउने प्रयासमा लाग्छन्। पूर्णबहादुरको जीवनलाई ध्वस्त पार्ने, परम्परा र आधुनिकताको टकरावलाई चलचित्रले सजीव रूपमा चित्रण गरेको छ। जसरी उनले आफ्नो विवाहको निर्णय आफ्नै हातमा लिएका छन्, यो एउटा साहसी कदमको रूपमा प्रस्तुत हुन्छ। यो नेपाली परम्परामा नयाँ सोचको प्रतीक बनेको छ, जहाँ समाज र परिवारको हस्तक्षेप बिना आफ्नो प्रेमलाई प्राथमिकता दिनु अकल्पनीय मानिन्छ। यसले समाजमा परिवर्तनको सन्देश पुर्याउन खोजेको छ।
तर, पूर्णबहादुरले जीवनका कठिन परिस्थितिहरूको सामना गर्दा, बुबाले रोजेको परम्परागत पेशा गन्धर्व संगीतलाई निरन्तरता दिने जिम्मेवारी उनकै काँधमा पर्न आएको छ। उनले आफूले रोजेको जीवनसाथीसँग बस्न पाउँदाको खुसी, जिम्मेवारीको भारीसँगै एक अर्कामा मिसिन्छ। गन्धर्व समुदायको परम्परागत बाजा र संस्कार केवल उनको मात्र नभएर सबै गन्धर्वहरूको पहिचान र अस्तित्वसँग जोडिएको छ। यद्यपि, उनकी श्रीमती भने परम्परागत पेशाभन्दा छोराको भविष्यलाई बढी सुरक्षित र शिक्षित देख्न चाहन्छिन्। उनले आफ्ना परम्पराहरूबाट बाहिर निस्केर भविष्यको लागि राम्रो अवसर खोज्न प्रेरित गर्छिन्।
.gif)
चलचित्रमा हर्केको योजनाले पारिवारिक बिखण्डन र पीडालाई अझै गहिरो बनाउँछ। यस घटनाले परिवारमा अलगाव र पारिवारिक एकताको कमीलाई दर्शाउँछ। सामाजिक बेथिति र गरिबीको चपेटामा परेको गन्धर्व समुदायलाई परिवारको विखण्डनले अझै गम्भीर बनाउँछ। यस घटनाबाट चलचित्रले सामाजिक बेथितिलाई समेटेको छ, जसमा गरिबी र अन्यायसँग जुध्नुपर्ने संघर्षलाई देखाइएको छ। कमलको भूमिका, यो चलचित्रको अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो, जसले शिक्षाको महत्त्व र आत्मसम्मानको खोजलाई उजागर गर्छ। आफ्ना बाबु–आमाका संघर्षपूर्ण जीवनलाई देखेर प्रेरित भएको कमलले आफ्नो भविष्यलाई सुरक्षित बनाउँदै, समाजमा राम्रो स्थान हासिल गर्ने सपना देख्छ। उनी डाक्टर बन्ने प्रयासमा लागेको कथावस्तुले गन्धर्व समुदायमा शिक्षाको महत्त्वलाई उजागर गर्छ। समाजमा परिवर्तन र प्रगतिको आवश्यकता भएका मानिसहरूका लागि यो चलचित्र एक प्रेरणा बन्न सक्छ।
सम्पूर्ण कथामा कमलको जीवनयात्रा, बाबु र छोराको बीचको प्रेम र सम्बन्धको द्वन्द्वले चलचित्रलाई थप सशक्त बनाएको छ। बाबुको निधनपछि, डाक्टर बनेर गाउँ फर्किएको कमलले आफ्नो पुर्ख्यौली बाजा फिर्ता ल्याउँछ र आफ्नी छोरीलाई गन्धर्व संस्कार र बाजाको महत्त्व बुझाउन खोज्छ। यसले परम्परालाई पुनःजीवित राख्ने काम मात्र गर्दैन, आफैँको पहिचानको खोजलाई पनि प्राथमिकता दिन्छ। यो सन्देशले चलचित्रलाई समाजप्रति थप संवेदनशील बनाउँछ।
अन्त्यमा, सारङ्गी चलचित्रले परम्परागत समाजमा गन्धर्व जातिको कठिनाइ, गरिबी र सपना पूरा गर्ने संघर्षलाई चित्रण मात्र गरेको छैन, यसले नेपाली समाजको यथार्थलाई पर्दामा उतार्न खोजेको छ। पारिवारिक सम्बन्ध, सामाजिक बेथिति, र आफ्नै पहिचानको खोजमा भएको संघर्षलाई दर्शकहरूले नजिकबाट अनुभूत गर्न सक्छन्। चलचित्रको अन्त्यमा कमलले आफ्ना बाबुको विरासतलाई जगेर्ना गरेर परम्परागत संगीतलाई पुनः जिवित राख्ने चाहनाले चलचित्रलाई एक भावनात्मक र प्रेरणादायक अन्त्य दिन्छ। सारङ्गी चलचित्रले समाजमा बेवास्तामा परेका गन्धर्व समुदायको जीवनलाई जसरी प्रस्तुत गरेको छ, त्यसले दर्शकलाई आफ्नो समाजप्रतिको उत्तरदायित्वबोध गराउँछ। यो एक पटक हेर्नैपर्ने चलचित्र बनेको छ, जसले नेपाली समाजको एउटा ऐनाको रूपमा काम गर्न सक्छ।
